پهنه بندی پتانسیل خطر زمین لغزش به روش تحلیل سلسله مراتبی (ahp) و رگرسیون چند متغیره (mr) (مطالعه موردی: سراب حوضه کارون شمالی)

در حوزه های آبخیز غربی و جنوبی استان اصفهان، ترکیب عوامل طبیعی و انسانی موجب وقوع خسارت های زیاد ناشی از زمین لغزش ها شده است. یکی از راهکارهای مهم برای کاهش خسارت های ناشی از وقوع زمین لغزش ها، دوری جستن از این مناطق است. به این منظور باید نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش دقیقی برای این مناطق تهیه شود. برای انجام این پژوهش در آغاز به وسیله عکس های هوایی، نقشه های زمین شناسی موجود و بررسی های میدانی نقشه پراکنش زمین لغزش ها در حوضه رودخانه ماربر از زیر حوضه های بالا دست رودخانه کارون با وسعت 800 کیلومتر مربع تهیه شد. سپس ? عامل سنگ شناسی، شیب، کاربری اراضی، بارش، پوشش گیاهی، جهت شیب، و عناصر خطی جاده، گسل و آبراهه درقالب 54 متغیر مورد بررسی قرار گرفت. برای بیشتر کردن دقت، سرعت و سهولت تحلیل از سیستم اطلاعات جغرافیایی در نرم افزار arcgis استفاده شد. از هم پوشانی نقشه های مذکور، 27466 واحد همگن حاصل شد که پایه اعمال روابط حاصل از دو روش تحلیل رگرسیونی چند متغیره (mr) و سلسله مراتبی (ahp) از مدل های تصمیم گیری چند معیاری (madm) شد. تجزیه و تحلیل نتایج به دست آمده نشان داد، هر دو روش، دارای دقت یکسانی در جداسازی پهنه های (رده های) خطر با شاخص زمین لغزش مشخص می باشند. اما روش سلسله مراتبی مبتنی بر دادهای رگرسیونی، بر پایه شاخص مجموع کیفیت که به عنوان شاخص صحت از آن یاد می گردد، دارای مطلوبیت بیشتری می باشد. این مسئله ناشی از بکارگیری تمامی متغیرهای (54 متغیر) ناشی از عملکرد ذاتی و همزمان تمامی پدیده های طبیعی و دخیل در رخ داد زمین لغزش می باشد. براساس روش آماری چند متغیره، فقط 30 متغیر از مجموع 54 متغیر در سطح 95% و 99% معنی دار بوده و مابقی اختلاف معنی داری ندارند. ضریب r برای معادله رگرسیون 57% به دست آمد که کاملاً قابل قبول می باشد